1.1 Wie we zijn

DOX in Utrecht is al ruim twintig jaar een begrip in Nederland. DOX is een lokaal en internationaal georiënteerde ontwikkelinstelling met een producerende functie, een broedplaats en een gezelschap ineen. Onze core business is het produceren van vernieuwende podiumkunst voor jongeren met roots in de urban arts en talentontwikkeling. Ons makersplatform bestaat uit drie generaties die elkaar inspireren en coachen. Alle makers – van jong talent tot opkomend en midcareer – doen vooronderzoek of kleine projecten met de jonge performerstalenten van DOX Club (16 tot 25 jaar) of hun leeftijdsgenoten op scholen en in de stad. In 2021 zijn we samen met Theater Utrecht een vrijplaats gestart voor het werken met digitale media (Innovation:Lab), waardoor onderzoek en ontwikkeling nog prominenter aanwezig zijn in ons creatieproces.

De nauwe verwevenheid van productie, talentontwikkeling en outreach (educatie en publiekswerk) is uniek in het Nederlandse jongerentheater: bij DOX hebben makers hun doelgroep in huis, op de werkvloer! Ze gebruiken de uitwisseling om te experimenteren en te weten te komen wat er onder jongeren leeft: hun fascinaties en de manier waarop jongeren zich expressief uitdrukken, zijn een directe voedingsbodem voor het werk. Samen komen ze tot nieuwe verhalen en vertelvormen.

Andersom kunnen de jongeren van DOX Club, onder wie veel selfmaders, zich dankzij de samenwerking verder ontwikkelen tot scheppende performers, die straks in een DOX-productie worden gecast, of uitstromen naar elders in het veld. Scholieren maken dankzij DOX kennis met podiumkunst en hun eigen talenten.

Inhoudelijk focust DOX op thema’s en expressievormen die spelen in de grootstedelijke jongerencultuur in binnen- én buitenland. De urban arts zijn zeer (cultureel) divers en DOX gelooft in die diversiteit als basis voor artistieke innovatie en sociale ontwikkeling. Bij ons staan alle disciplines op het podium: dans, performance, muziek, zang en tekst. DOX is een voorloper geweest in het binnenhalen van hiphopdans in het theater en fungeert met onder andere zijn event The Kulture of Hype&Hope als internationale ontmoetingsplek voor hiphopdans. Tegelijkertijd hebben we urban altijd ruimer onderzocht: ook rap, spoken word, mode, visuals, veejaying en een niche als queer rap doen mee in het theater. Doordat DOX bekendstaat als open-minded, trekken we jongeren uit allerlei scenes. Onze makers en performers zijn geschoold of selfmade, wit, zwart of, steeds vaker, bicultureel. Inclusiviteit hoeft bij ons niet benoemd, zij is. DOX zit al jaren midden in de community’s die nu vanuit het beleid naar voren worden geschoven. Gezelschappen en kunstvakopleidingen werken graag met ons samen, we zijn een schakel tussen underground en professionele praktijk. 

1.2 Drijfveren

In de visie van DOX zijn de professionele Nederlandse podiumkunstenwereld en het publiek op termijn vanzelfsprekend cultureel divers en is de grootstedelijke jongerencultuur een geïntegreerd onderdeel van het kunstklimaat en een permanente bron van vernieuwend theater.

Hoe we deze toekomstdroom werkelijkheid willen laten worden, is geformuleerd in onze meerledige missie:

  • DOX ontwikkelt; versterkt makerschap, maakt het zichtbaar en ontwikkelt genres. Onder meer door podiumkunstenaars uit diverse disciplines gedurende drie fasen van hun makerschap te verbinden met elkaar om cocreatie en genreontwikkeling te versterken.

  • DOX onderzoekt; creëert onderzoeksruimte, verstevigt netwerken en bevordert lokale en internationale uitwisseling, ook in de onderzoeksvrijplaats Innovation:Lab, gericht op onderzoek naar inter- en transdisciplinariteit. 

  • DOX produceert; artistiek-inhoudelijk belangwekkende producties, die een echo zijn van de (internationale) grootstedelijke jongerencultuur: multidisciplinair, cultureel divers en altijd in beweging. Zowel zelf als samen met vaste partner Theater Utrecht  en overige partners.
     
  • DOX draagt over; deelt kennis en initieert kennismaking tussen podiumkunstenaars en een jongerendoelgroep, in de vorm van educatie, workshops en schoolvoorstellingen. DOX leidt podiumkunsttalent op en brengt hen in contact met kunstvakopleidingen of gezelschappen.

De werkwijze van DOX wordt gestuurd door het ‘each one teach one-principe’: het overdragen van kennis op jongere generaties en peers. Het komt voor in de hiphop en is geworteld in het Zuid-Afrikaanse filosofische concept ‘umuntu ngumuntu ngabantu’, oftewel ‘ubuntu’: ik ben, omdat wij zijn. Teamspirit, onderling vertrouwen en het gemeenschappelijke resultaat zijn belangrijker dan individuele belangen. Verbinding is wat we nodig hebben, in de samenleving, in de kunst. In deze ziens- en zijnswijze zijn de twee aloude kernwaarden van DOX – inclusiviteit en maatschappelijk bewustzijn – perfect ingebed.

1.3 Artistieke uitgangspunten

Theater als kunstvorm is bij DOX voortdurend in ontwikkeling doordat we de hartslag van de nieuwe generatie volgen. Hoe ziet podiumkunst voor jongeren er vandaag de dag uit? Welke ontwikkelingen in de urban arts spelen er een rol in? Wat doen de verschillende culturele perspectieven – Europa, Afrika, Azië – met de begrippen podiumkunst en urban art? Twee artistieke uitgangspunten gelden voor alle makers van DOX:

DOX is transdisciplinair
Interdisciplinariteit kenmerkt DOX. Door het vergelijken, contrasteren, verbinden, toevoegen en aanpassen van disciplinaire concepten, theorieën en methodieken, ontstaan nieuwe inzichten en leren mensen beter samenwerken. De komende jaren rekken we ons concept op naar transdisciplinariteit. Een accentverschuiving, maar wel een belangrijke. Voor ons betekent het dat denk- en maakprocessen nog meer fluïde worden: onze performers en makers – ongepolijst of geschoold, met kennis van de urban scene of de kunstwereld en thuis in allerlei disciplines en stijlen – worden gestimuleerd nog intensiever uit te wisselen. Zelfs concepten worden samen ontwikkeld, in DOX Club, educatieve projecten, publiekswerk of Innovation:Lab. Ook de grens tussen instelling en stad wordt vloeiender. Via publiekswerk worden inwoners vaker inhoudelijk betrokken bij het artistieke proces.

DOX cocreëert 
DOX creëert al zijn materiaal – tekst, dans, muziek – zelf. Cocreatie is daarbij de werkwijze. Deelnemers in DOX Club, (jonge) performers in het repetitieproces, leerlingen in educatieprojecten: iedereen wordt benaderd als mede-maker. Er is geen onderscheid tussen meester en leerling, iedereen is leerling en meester op hetzelfde moment. Veel getalenteerde performers profileren zich tegenwoordig ook als maker en wisselen regelmatig van rol. Je danst, maar maakt ook je eigen rapteksten, je maakt een eigen productie en speelt in die van een collega. Voor de nieuwe generaties is cocreatie vanzelfsprekend. Vandaar de vele collectieven die ontstaan en die ook bij DOX een plek vinden.

1.3 Artistieke uitgangspunten Symphony of 21

1.4 Duurzaamheid

DOX presenteert makers die gedreven worden door actuele en maatschappelijke ontwikkelingen, en daarop reflecteren met artistiek werk. Hier past een organisatie bij die zich bewust is van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid om duurzaam te opereren. DOX deelt dan ook de ambitie van de gemeente Utrecht om in 2030 CO2-neutraal te zijn.

Om de bedrijfsvoering verder te verduurzamen, hanteren wij een aantal richtlijnen. Zo maken we zoveel mogelijk gebruik van lokale distributeurs en leveranciers voor de inkoop en huur van materialen, en stimuleren we hergebruik van decor, rekwisieten en kostuums. Personeel, makers en performers worden gevraagd met de trein te reizen en er zijn fietsen beschikbaar voor vervoer binnen Utrecht. Op kantoor is het printpapier gerecycled en het meubilair is tweedehands of opgeknapt. We scheiden het afval en we maken geen gebruik van wegwerpbekers. Voor de crew-catering wordt zoveel mogelijk lokaal, biologisch en minimaal 50% biologisch ingekocht en we hebben een schoonmaakbedrijf dat let op duurzaamheid. Productieboekjes zijn digitaal en ook marketing heeft sinds 2020 de focus op online versus offline gelegd waardoor er minder promotiemateriaal gedrukt hoeft te worden.

1.4 Duurzaamheid DOX Club Special: Alleen Fans